Denken - Verlichting - Sansara.

Over de associatieve structuur van het denken.

Ons denken vindt plaats in associaties. Deze associaties vormen de schakels van een keten, die in hun totaliteit ons wezen vormen en beschrijfbaar maken, bundelen onze gemaakte ervaringen.

De toestanden van het (evaluerende) denken laten in principe twee uitdrukkingsmogelijkheden toe voor de respectieve volgende associaties in het respectieve volgende moment van denken.

Beide toestandsuitdrukkingen (binaire inprenting) zijn gerelateerd aan de respectievelijke andere zoals de ene zijde van een munt gerelateerd is aan de andere. Dit betekent in detail:

Uitgaande van het basispatroon van beslissingsmogelijkheden in ons wezen, zijn de twee oorspronkelijke toestanden liefde en angst. Alle afgeleide individuele "beslissingen" die wij in ons denken nemen, hoe klein ze ook mogen zijn, zijn op hun beurt manifestaties van een van deze twee basispatronen. En vinden hun weerspiegeling in de essentie van het universum. Affectie, afkeer - warm, koud - boven, onder - voor, achter - begin, einde. Deze dualiteit doordringt de ruimte en de tijd, is de brutale wet die deze wereld, dit hologram, "Sansara", bijeenhoudt. Het laat de wet van oorzaak en gevolg ontstaan, vormt haar en houdt haar "in leven". En de respectievelijke twee mogelijkheden van beslissing lopen in principe in tegengestelde richtingen, hoe "klein" ze ook zijn.

Aan het begin van een mentale keten - de beslissing over mogelijkheden (de keuze) - is er altijd de basisvraag over liefde en over angst.

Beide toestanden kunnen dus mathematisch (binair) worden beschreven als "nul" en als "één".

Ik heb jaren nagedacht. En had zo mijn moeilijkheden om die toestand te zoeken, te herkennen en te beschrijven die bestaat voorbij beide keuzemogelijkheden.

Ik wil die toestand - mathematisch - omschrijven als "niet-nul en tegelijk niet-een". Die toestand vinden we in ons bewustzijn, wanneer we onze geest volledig kunnen laten rusten in het "hier en nu", volmaakt bewustzijn hebben bereikt, "rond" zijn.

Deze staat van volmaakt bewustzijn bevat geen evaluaties meer, maar beperkt zich louter tot de waarneming. De mentale ketens van associaties, die wij onophoudelijk vormen sinds de eerste axonen zich in ons lichaam hebben gevormd, zijn dan tot een einde gekomen, hebben opgehouden te bestaan. Een "prikkel" wordt dan niet meer beantwoord met een "reactie". En deze toestand is zeer moeilijk blijvend te handhaven - en kenmerkt wat wij onder verlichting verstaan. Het vreemde is dat "gelijkmoedigheid", zuivere gelijkmoedigheid, dus pas ontstaat als we er niet meer naar zoeken (in de zin van de uitdrukkingsmogelijkheden binnen het "Ene"). Als men eenmaal de toestand van "niet-nul en tegelijk niet-één" heeft ervaren, verlangt men er onophoudelijk naar om dit opnieuw te ervaren, om "wakker" te worden. En juist dit "verlangen" is weer slechts een uitdrukking van het zoeken naar een "heilzame staat", binnen de binaire keuzes. Dus blijven we "in Sansara", hoewel we hopen en geloven dat we onophoudelijk "naar buiten verlangen".

Zelfs de "gevorderde" observatie en bewustwording van de eigen gedachtestroom laat je nog steeds vastzitten binnen het systeem van "oordelende" dualiteit - en dus ver van verlichting. De waarneming van het eigen gedachtepatroon door onszelf de vraag te stellen: "Wat dacht ik zojuist?", "welke gedachtetoestand (herinnering) was "mooi", welke niet?", "hoe creëer ik op den duur de mooie toestanden?" omvat nog steeds de - min of meer onbewuste - voortzetting van het associatieve denken, de evaluatieve ervaring - en dit beperkt altijd de zuivere "waarneming", de "observatie". We zijn dan (nog) niet vrij.

Het principe van de gedachtenstroom is het principe van het leven. Door onze ketens van associaties te vormen - ook in het hart (daar manifesteren ze zich via verlangens of antipathieën) - gaan we vooruit, op de trap van het leven. Wij de-evolueren.

On-ontwikkeling - zelfs op een "hoog" niveau is nog steeds een uitdrukking van zoeken, van groeien, van worden. Wij "zijn" dan niet, wij "worden".

Alle factoren die tot ons innerlijk doordringen, elke impuls, elke prikkel van buitenaf, veroorzaakt een verandering in ons en omvat een invloed op ons denken voor het betreffende komende moment. Omgekeerd beïnvloedt ons innerlijk onze "buitenwereld". Deze rusteloosheid in ons wezen, deze rusteloosheid van de mentale stroom, die steeds weer op zoek is naar het in elk geval volgende moment, markeert dat, wat het leven als uitdrukking van de schepping onmiddellijk smartelijk maakt. De toestanden van het denken zijn alle "lijdend", ook al worden de gedachten door het wezen als "mooi" of "aangenaam" ervaren. Omdat ze vergankelijk zijn, gekenmerkt worden door rusteloosheid en steeds nieuwe verlangens of verdere afkeringen in ons opwekken. Daarom kan deze derde staat van zijn niet gescheiden en onderscheiden worden van "nul en één", van "genegenheid en afkeer", van "aan en uit", dan door "niet-nul en tegelijk niet-een;" omdat hij van een geheel andere aard is. Nogmaals: In die toestand "is" men. Het "worden" vindt niet plaats.

Wij allen dwalen op onze wegen gedurende vele eonen door onze vele levens op de - min of meer onbewuste - zoektocht naar juist die staat. Dit zoeken naar "eeuwige gelukzaligheid" zal niet met succes worden bekroond als wij ons wezen beperken tot het altijd maar willen zoeken naar en ontvangen van alleen maar "geluk en vreugde". Als wij deze wens in ons formuleren, blijven wij altijd gearresteerd in ons zoeken naar het "ene" in ons denksysteem, in ons wezen. En "gearresteerd" zijn we dan letterlijk, want we werpen ons steeds weer opnieuw in de gevangenis van Sansara, van de "eeuwige cyclus", van ontstaan en vergaan. Het is het streven naar verlichting dat ons er eerst dichtbij brengt, door al onze vele levens heen - en ons dan (op een praktische manier) in de weg staat om het uiteindelijk te bereiken. Ons streven laat ons alleen maar zoeken naar en hopen op verlichting - en verhindert ons tegelijkertijd haar te bereiken tegen het "einde".

Het overwinnen van deze wereld gebeurt dus niet door het feit dat wij die uitdrukkingsmogelijkheden kennen, in ons wezen, maar door het feit dat wij "ophouden te denken", te "willen". Hiermee bedoel ik dat wij ophouden te vormen, om uit de respectievelijke momentane ervaren associatie in onze ervaring, willens en wetens, de volgende te vormen. Alle wil, elke ontstane en opkomende wens, doet ons geloven in de "vrijheid van keuze", die echter slechts een schijnvrijheid is. Als de zaken van alle wezen zijn neergeschreven in het boek des levens (en dat zijn ze op een "metafysisch" niveau), betekent dit in laatste consequentie dat onze enige vrijheid bestaat in het kunnen geloven dat we een "vrije" keuze kunnen maken. Als we dit besef "begrijpen", herkennen we ook de zin van die woorden dat we "al zijn waar we heen willen". En altijd zijn geweest en altijd zullen zijn. Dit is de oergrond van hoop.

We ervaren allemaal elke dag deze toestand van "niet-nul en tegelijkertijd niet-een". In dat onmiddellijke, eerste moment, wanneer we uit onze slaap komen, wakker worden, 's morgens, in dat korte moment, voordat onze altijd rusteloze geest opnieuw in ons begint te kletsen, nog voordat we onze ogen openen, staan we - voor slechts een kort moment - in dat bewustzijn. Maar schenk er geen aandacht aan, anders begint het denken...

Dit is het geheim van de verlichting - en het is het moeilijkste, meest sublieme, "mooiste" (in de zin van nuttig), wat ons nog te doen staat op de weg naar de oplossing. "Te doen" - zonder "te doen" - want het zoeken is willen is dwang.

Zegt mijn associatief denken (voorafgegaan door ervaren).