Bewustzijn - Boeddhisme
Posted: Mon Jun 28, 2021 6:21 pm
Boeddhisme
1.
Gautama Boeddha leert dat het leven in afhankelijkheid is ontstaan. Als dat zo is, kijken we naar een boom. Het verlangen - en de inspanning om dit verlangen te verwezenlijken - laat het zaadje groeien en bloeien tot het tot volle bloei komt. Boeddha leert dat dit verlangen, deze drijvende krachten, geboren worden uit onwetendheid. En hij leert dat deze onwetendheid de oorsprong is van alle leven. Daaruit ontstaan alle andere opeenvolgende oorzaken (die op hun beurt gevolgen zijn) totdat het leven weer voorbijgaat. De keten van "ontstaan in afhankelijkheid" (pratitya-samutpada, Sanskriet) kan op zijn beurt worden toegepast op alle leven; zij geldt niet alleen voor het menselijk bestaan. Maar als men teruggaat naar de oorsprong van deze keten, naar het niet-weten, kan men zich de vraag stellen, waaruit ook deze keten ontstaat. Gautama Boeddha leert elders dat de menselijke geest niet in staat is zich een uiteindelijke oorzakelijke oorzaak voor te stellen (hier kan men zich afvragen of een gevolg zonder gevolgen ook onvoorstelbaar is), maar hij zegt niet dat deze uiteindelijke oorzakelijke oorzaak niet bestaat. Alleen ons voorstellingsvermogen is te beperkt om het waar te nemen of om het in de geest te scheppen. Welnu, ik denk dat de naam voor deze laatste oorzakelijke oorzaak, de alles-in-één oorzaak, God is.
2.
Wij wezens, die de schepping zijn, vinden vrede door het praktische pad van tolerantie. Mahatma Gandhi's weg van geweldloosheid (ahimsa) betekent voor mij niet dat men de mening van een ander tot de zijne maakt zonder gewetensonderzoek, maar veeleer dat - getrouw aan het Boeddha-woord van de juiste zienswijze - erkenning in zichzelf wordt gezocht. Een ander kan een andere waarheid erkennen dan wijzelf; hier schrijven de beginselen van verdraagzaamheid en naastenliefde voor dat wij ernaar moeten streven te delen zonder te domineren, d.w.z. de ander niet te domineren, maar te trachten hem of haar ervan te overtuigen de weg van de liefde te kiezen. Maar wat is de weg van de liefde?
Wij wezens, die de schepping zijn, vinden vrede door de praktische weg van verdraagzaamheid. Mahatma Gandhi's weg van geweldloosheid (ahimsa) betekent voor mij niet dat men de mening van een ander tot de zijne maakt zonder gewetensonderzoek, maar veeleer dat - getrouw aan het Boeddha-woord van de juiste zienswijze - erkenning in zichzelf wordt gezocht. Een ander kan een andere waarheid erkennen dan wijzelf; hier schrijven de beginselen van verdraagzaamheid en naastenliefde voor dat wij ernaar moeten streven te delen zonder te domineren, d.w.z. de ander niet te domineren, maar te trachten hem of haar ervan te overtuigen de weg van de liefde te kiezen. Maar wat is de weg van de liefde?De praktische manier om de liefde te beleven is zich te plaatsen tussen de anderen. Dit houdt niet in dat men de ander overdrijft; het betekent veeleer dat men erkent dat de eigen kennis altijd een beperkte kennis is - zoals Gandhi zijn autobiografie de naam gaf: Experimenten met de Waarheid. Wij mogen vrij zijn in onze pogingen om met de waarheid te experimenteren en niet onze tussenstappen of resultaten voor de waarheid op zich te nemen.
3.
Door mindfulness in het kleine, dat wil zeggen, door mindfulness van die dingen die je in het nu overkomen, door de gave van cognitie, die gevormd wordt door emotie en ratio, word je in staat gesteld om toekomstig gedrag God welgevalliger te maken, rekening houdend met wat je in het nu geleerd hebt. Dit is een mogelijk proces van leren. De veronderstelde "fout" in het nu is dus zorg voor de toekomst. Dit werkt echter alleen wanneer het boeddhistische motief van mindfulness wordt toegepast. Mindfulness is gewoon een ander woord voor de gehechtheid van de menselijke geest aan het hier en nu. Het hier en nu van de geest impliceert - als motief van mindfulness - het idee van verscherpt bewustzijn. Het doel van deze contemplatie is de herkenning van het "Ik ben".
