Reuzengat ontdekt in heelal

Onderzoekers ontdekken gigantisch gat in heelal

Astronomen hebben een reusachtig gat in het heelal gevonden waar ze geen verklaring voor hebben. Er bevindt zich geen enkele ster in het gebied, dat bijna een miljard lichtjaar in doorsnee is. En zelfs zwarte gaten of donkere materie zijn er niet te vinden.

Het is een onvoorstelbaar groot niets dat astronomen nu hebben ontdekt. De gigantische kloof in het heelal, die onderzoekers van de Universiteit van Minnesota hebben ontdekt, is bijna een miljard lichtjaar breed.

In de kosmische leegte is er helemaal niets, denken Lawrence Rudnick en zijn collega's: geen sterren, geen sterrenstelsels, geen zwarte gaten, zelfs voor de mysterieuze donkere materie is er geen bewijs. Noch eerder onderzoek, noch computersimulaties boden een verklaring voor het verschijnsel, zo melden de astronomen in het Astrophysical Journal. De leegte ligt in het sterrenbeeld Eridanus.

Het heelal bestaat uit slechts ongeveer vier procent conventionele materie zoals atomen, donkere materie en donkere energie vormen samen ongeveer 96 procent van de massa. Barre gebieden in de ruimte waar absoluut niets te vinden is, zijn al langer bekend. Maar het gat dat nu is ontdekt, gaat de verbeelding van onderzoekers te boven en stelt hen voor een raadsel om het te verklaren.

"Het is duizend keer groter dan een typische leegte," legt Rudnick uit. Ze hebben er nog geen geschikte naam voor, voegt hij eraan toe. "Dit is een enorme verrassing."

Verliezers in kosmisch worstelen

Astronomen hadden de leegte ontdekt met behulp van de Very Large Array (VLA) radiotelescopen. De faciliteit bevindt zich in de Amerikaanse staat New Mexico. Vervolgens hebben zij de metingen vergeleken met waarnemingen van kosmische achtergrondstraling - gedaan met de Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) satelliet van de Nasa. Deze bevestigden dat er een reusachtige koude plek in het heelal is. De enige verklaring is dat er zich daar geen materie bevindt, aldus Rudnick. Het gebied ligt tussen vijf en 10 miljard lichtjaar van de aarde.

James Condon van het National Radio Astronomy Observatory zei dat het ook een statistische speling van de natuur zou kunnen zijn. Maar volgens hem is het waarschijnlijker dat het om een reusachtig gat gaat.

"Dit is waarschijnlijk iets dat zeer serieus moet worden genomen," zei de astronoom Brent Tully van de Universiteit van Hawaï, die net als Condon niet betrokken was bij het werk van Rudnick. Tully had een andere leegte bestudeerd die veel kleiner is en slechts ongeveer twee miljoen lichtjaar van de aarde verwijderd is. Gaten in het heelal ontstaan waarschijnlijk doordat gebieden met een grote massa hun zwaartekracht gebruiken om materie uit minder dichte gebieden te trekken, legde Tully uit. Na 13 miljard jaar zijn deze gaten een soort verliezers in de strijd met gebieden waar zich bijzonder hoge concentraties materie bevinden, voegde hij eraan toe.




-.

Een reusachtig gat in het heelal is verstoken van sterrenstelsels, sterren en mist zelfs donkere materie, zeiden astronomen op donderdag.

Het team van de Universiteit van Minnesota zei dat de leegte bijna een miljard lichtjaar in doorsnee is en dat ze geen idee hebben waarom het daar is.

"Niet alleen heeft niemand ooit zo'n grote leegte gevonden, maar we hadden zelfs nooit verwacht er een van deze omvang te vinden," zei professor in de sterrenkunde Lawrence Rudnick.

Rudnick en collega's Shea Brown en Liliya Williams schreven in het Astrophysical Journal dat ze een koude plek onderzochten met behulp van de Wilkinson Microwave Anisotropy Probe satelliet, en dat ze het reusachtige gat vonden.

"We wisten al dat er iets anders was aan deze plek aan de hemel," zei Rudnick. Het gebied viel op als kouder in een onderzoek naar de achtergrond van de kosmische microgolf - de vage radiogolven die zijn overgebleven van de oerknal waaruit het heelal is ontstaan.

"Wat we hebben gevonden is niet normaal, gebaseerd op waarnemingsstudies of op computersimulaties van de grootschalige evolutie van het heelal," zei Williams in een verklaring.

De astronomen zeiden dat in het gebied zelfs donkere materie leek te ontbreken, die niet direct kan worden gezien, maar meestal wordt gedetecteerd door het meten van zwaartekracht.

De leegte bevindt zich in een gebied aan de hemel in het sterrenbeeld Eridanus, ten zuidwesten van Orion.

De onderzoekers hebben de beelden op het internet gezet op

http://www.nrao.edu/pr/2007/coldspot/graphics.shtml